28.500 mensen. Zoveel zijn er tussen 1942 en 1944 gedeporteerd vanuit de Kazerne Dossin in Mechelen. Achtentwintigduizend en vijfhonderd mensen.
Om u een beetje een idee te geven … dat is de volledige bevolking van mijn buurgemeente Herentals. Of die van Harelbeke. Of Nijvel. Of Vorselaar, Grobbendonk, Bouwel en Herenthout samen.
Weggevoerd naar kampen. Slechts 1.250 mensen hebben de beproeving overleefd.
Hun verhaal kan je volgen in het museum dat is gelegen tegenover de eigenlijke Dossin Kazerne (waar momenteel appartementen zijn gevestigd).
De Dossinkazerne was ideaal gelegen: centraal tussen Brussel en Antwerpen, de twee steden waar de meeste Joden woonden. Een goederenspoorweg naast de Dossinkazerne leidde de gevangenen ongezien naar de wagons. Het kamp stond onder de leiding van SS-Sturmbannführer Philipp Schmitt, ook verantwoordelijk voor het Fort van Breendonk. In 1943 nam Hans Johannes Gerhard Frank de functie over met een meer gematigde aanpak.
Aanvankelijk werden de Joden in de Dossinkazerne verzameld via een tewerkstellingsbevel. Enkele weken later ging men over op grootscheepse Jodenrazzia’s, in Antwerpen, Brussel, Luik en Charleroi. Bij hun aankomst in de Dossinkazerne werden Joden en zigeuners geregistreerd en werden hun namen op de deportatielijsten geschreven. Hun goederen werden geconfisqueerd door het Duitse leger. Tijdens hun verblijf liepen de Joden risico op mishandeling en vernederingen. Anderzijds lag een zwaar repressief regime niet voor de hand, omdat de indruk moest worden hooggehouden dat het verblijf zou uitlopen op verplichte tewerkstelling in het buitenland. Ook moesten opstanden worden vermeden. Onder Hans Johannes Gerhard Frank werd het regime daarom wat versoepeld. De werkdruk werd verlaagd en de slaapruimtes werden verwarmd. Intussen verbleven de gedetineerden ook steeds langer in de kazerne, omdat het alsmaar moeilijker werd om een konvooi met 1000 personen te vullen.
De gedeporteerden werden in 28 transporten naar Auschwitz gebracht. Op 19 april 1943 werd transport XX door het Belgische verzet te Boortmeerbeek tegengehouden. Hierbij konden 232 gevangenen ontsnappen, waarvan er 119 nooit meer opgepakt werden. Dit was tevens het eerste transport waarbij Joden werden vervoerd in goederenwagons. De gevangenen, waaronder vrouwen en kleine kinderen, moesten tijdens de reis een aantal dagen rechtop blijven staan. (Bron: Wikipedia)
Voor mij was het vandaag de bestemming van de Corona-treinpas voor deze maand. Ik hoop dat meer mensen dat doen want als er een plaats is waar je de gevaren van extremisme kan zien dan is het daar wel . En dan bedoel ik alle vormen van extremisme … rechts, links, gelovig … het maakt niet uit.
De wandeling van het station naar de kazerne en terug was trouwens ook weer de moeite waard. Dat Dijlepad blijft een aanrader.