Reeuwijkse Plassen, Oude Rijn en Bodegraven

Na onze citytrip van gisteren werden vandaag weer de fietsen uit de berging gehaald voor een iets minder lange fietstocht.

We vertrokken via Gouda (waar het iets rustiger was dan eerder deze week) om dan een stukje van de Reeuwijkse Plassen te doen dat we nog niet eerder bezochten.

Daarnaar ging het via de Oude Rijn naar Bodegraven waar we de tijd namen om te lunchen.

Er was al sprake van bewoning in de tijd van de Romeinen toen het aan de Noordgrens van het Romeinse Rijk lag.

Daarna bleef het lange tijd stil rondom Bodegraven. Volgens de overlevering zou op een inmiddels zoekgeraakte kaart uit 809 de heerlijkheid Bodelo worden vermeld. Zeker is dat rond het jaar 1050 er een kleine nederzetting was ontstaan, waarschijnlijk rond de huidige Dorpskerk.

In de 15e eeuw kreeg Bodegraven een belangrijke functie bij de waterbeheersing in de regio: in het centrum van het dorp werd de eerste sluis in de Rijn gebouwd. Sedertdien ontwikkelde Bodegraven zich economisch gunstig: het verkeer, dat in die tijd vooral over water ging, moest er stoppen en daar profiteerden de Bodegraafse handel en nijverheid van. In het begin van de 16e eeuw kreeg het dorp echter te maken met brandschatting en plundering. In 1507 en 1512 werd Bodegraven bezocht door Gelderse troepen onder Maarten van Rossum, die een rokende puinhoop achterlieten. De grootste rampen moesten echter nog komen.

1672 was ook voor Bodegraven een Rampjaar. De verdediging van Holland door de Prins van Oranje en zijn troepen werd geleid vanuit een schans tussen Bodegraven en de buurtschap Nieuwerbrug. De Franse vijand wist echter via een omweg, over het ijs door de Meije, Bodegraven van achteren te benaderen. Nadat zij bij Gouwsluis onder Alphen door de troepen van de Republiek verslagen werden, keerden de Fransen verbitterd terug naar Woerden, maar niet na in Zwammerdam en Bodegraven een waar bloedbad te hebben aangericht. Vrijwel het gehele dorp Bodegraven ging in de as.

Tot 1870 floreerde Bodegraven weer. Er brak in dat jaar in een bakkerij een brand uit, die een groot deel van het toenmalige stadje in de as legde. Toen de branden achter de rug waren bleken er 130 gezinnen dakloos te zijn geworden en meer dan 100 huizen afgebrand. Mede door een landelijke collecte kon Bodegraven relatief snel weer worden opgebouwd.

Bodegraven is een bekend centrum van de kaashandel, al is het aantal karakteristieke kaaspakhuizen er afgenomen en wordt de dinsdagse kaasmarkt er sinds 2001 niet meer gehouden. Behalve met kaas is Bodegraven ook verbonden met shampoo: in de jaren 40 richtte kapper André de Jong er de Andrélon-fabriek op. De fabriek is in 2005 gesloten. Ironisch genoeg werd André de Jong uitgerekend in dit jaar verkozen tot Grootste Bodegraver Aller Tijden, een door lokale omroep Studio 15 uitgeschreven verkiezing. (bronnen : Wikipedia en Website van Rijnstreek en Lopikerwaard)

Ik kende Bodegraven vooral van de Coca-Cola blikjes die er werden gemaakt. Toen ik nog blikjes verzamelden kwam ik de naam vaak tegen.

Knooppunten 21 – 45 – 44 – 43 – 42 – 41 – 40 – 51 – 35 – 50 – 47 – 48 – 49 – 36 – 32 – 38 – 52 – 31 – 33 – 94 – 94 – 19 – 18 – 20 – 21

Windkracht 10 (of toch bijna)

Dag 2 van de vakantie begon met bezoekers op het terras. Dat heb je natuurlijk in een bungalowpark dat omgeven is door het water. Best vriendelijke bezoekers hoor maar ze durven al wel eens wat achterlaten 😉.

We vertrokken vandaag door de Reeuwijkse Plassen. De Reeuwijkse Plassen zijn dertien plassen tussen Bodegraven en Gouda, ten oosten van het dorp Reeuwijk. Ze zijn van elkaar gescheiden door smalle weggetjes. De plassen hebben allemaal een rechthoekige vorm, waarin de vroegere verkaveling van de veengronden uit de tijd van de ‘Grote Ontginning’ nog valt te herkennen. De totale oppervlakte is circa 735 hectare. Op de Broekvelden/Vettenbroek na zijn de plassen in de 18e eeuw ontstaan door turfwinning. Vanuit het lintdorp Sluipwijk werd het veen tot ver onder het grondwaterpeil weggebaggerd, om te worden gedroogd tot turf die werd opgestookt door de pottenbakkerijen en bierbrouwerijen van Gouda. In de 19e eeuw ontstonden plannen om de plassen in te polderen, maar daar is het nooit van gekomen. Op 20 juli 1930 werd door Provinciale Staten van Zuid-Holland definitief tegen inpoldering beslist. Broekvelden/Vettenbroek is in de jaren zeventig van de 20e eeuw ontstaan als zandwinningsput voor de aanleg van de A12 en de wijk Bloemendaal in Gouda.

Dan ging het verder tot Woerden. Woerden stamt uit de Romeinse tijd, toen rond 41 n.Chr. het castellum Laurium op deze plek werd gesticht, op een natuurlijke hoogte. Dit castellum was een legerplaats langs de noordgrens van het Romeinse Rijk, die gevormd werd door de Rijn, tegenwoordig de Oude Rijn. Laurium is in gebruik geweest tot omstreeks 270. Er is een aantal Romeinse schepen in Woerden gevonden.

Van Woerden ging het verder naar Oudewater. Oudewater ontstond omstreeks 1100 in een meanderbocht waar de Lange Linschoten samenkomt met de Hollandse IJssel. De oorsprong van de naam Oudewater is niet bekend. Het meest waarschijnlijk is dat het een verbastering is van ‘oude (uiter)waarden’.

Oudewater was strategisch gelegen in het grensgebied van het Graafschap Holland en het Sticht Utrecht. De stad verkreeg van de 38e bisschop van Utrecht – Hendrik van Vianden – rond 1265 stadsrechten.[1] Dit maakte de stad een belangrijke grensvesting. Oudewater behoorde aanvankelijk tot het Sticht Utrecht. In 1280 verloor het Sticht de stad aan het graafschap Holland. Oudewater werd in 1401 belegerd tijdens de Arkelse Oorlogen. Pas bij de herziening van de provinciegrenzen in 1970 werd Oudewater na bijna 700 jaar weer onderdeel van Utrecht.

Wij hebben er lekker gegeten.

Ondertussen was de wind (windkracht 5!!!) niet langer onze bondgenoot maar een sterke tegenstander die we, dankzij de elektrische fiets, nog net de baas konden.

Het was de bedoeling om ook in Gouda nog wat rond te wandelen maar daar was het heel druk en waren de mooiste gebouwen verborgen achter kermisattracties. We zijn dan maar gewoon verder gefietst naar ons huisje.

Knooppunten 20-49-36-34-35-68-26-67-28-70-13-69-94-93-92-14-34-35-51-40-41-42-46-45-21-20