De dag begon zonnig vandaag.

Veel zou er niet gefietst worden want op ons programma stonden twee zaken die vlakbij waren.

Onze eerste stop was Holgangsanlage 8 (Ho8), het voormalige ondergrondse Duitse Hospitaal, ondertussen beter bekend als de Jersey War Tunnels.

Jersey is van 1 juli 1940 tot 9 mei 1945 immers bezet geweest door de Duitsers. Churchill wilde het aanvankelijk wel beschermen maar zijn generaals hebben hem van het tegenovergestelde kunnen overtuigen.

Het complex is onder onmenselijke omstandigheden aangelegd door buitenlandse dwangarbeiders tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog onder leiding van de Organisation Todt. Vele dwangarbeiders stierven door honger, uitputting of vallend gesteente. Aan het eind van de oorlog was het gangenstelsel nog niet voltooid. Onder de slachtoffers ook 2 Belgen.

Het is indrukwekkend om te zien en zeker een bezoek waard. In de tunnels wordt ook een beeld geschetst van het leven onder Duitse bezetting. Zo moesten ze ineens hun klok een uur terugzetten en moesten ze ook rechts rijden.

Voor de Duitsers daar waren zijn er wel een 25.000 inwoners geëvacueerd naar (Noord) Engeland. Sommigen hebben zich op de kade nog bedacht. Engeland werd immers gebombardeerd en Jersey niet. Toen ze terug thuiskwamen van de haven moesten ze soms wel vaststellen dat hun huis volledig leeggeroofd was door “blijvers”.

Aan de inkom krijg je ook een paspoort mee. Ergens in de tunnel kan je dan terugvinden wie je bent en wat je gedaan hebt tijdens de oorlog.

Na de Jersey War Tunnels was het een korte tocht naar Elisabeth Castle.

Het kasteel ligt op een rotseiland in de baai van Saint Helier, L’Islet genoemd. Bij eb is het kasteel gemakkelijk via de zeebodem te bereiken. Daartoe is er zelfs een pad van 800 meter lang aangelegd. Bij vloed stroomt dit pad geheel onder. Het kasteel is dan alleen bereikbaar met een puddleduck, al varen die soms ook niet uit door de weerstomstandigheden.

Geschreven bronnen met informatie over deze plek bestaan sinds ongeveer 550. Vanaf deze datum tot 1550 was het een religieuze plaats die in verband wordt gebracht met de heilige Sint Helier. De religieuze functie verviel vanaf het moment dat Jersey protestant werd tijdens de reformatie.

Oorspronkelijk bestond het eiland waar het kasteel op ligt uit twee kleinere eilanden. Het verst van de kust lag de heremiet van Sint Helier. Dichterbij lag een klooster.

Vervolgens had het 400 jaar lang een militaire functie. Het andere belangrijke kasteel op Jersey, Mont Orgueil Castle, was verouderd omdat kanonnen een steeds groter bereik kregen. Er was een nieuw kasteel nodig, dat ver van alle opstelplaatsen van kanonnen moest komen te staan. Met de bouw werd begonnen tijdens de regering van koning Eduard VI van Engeland, toen als eerste een kanon-platform werd gebouwd. Zijn zuster, Elizabeth I van Engeland stuurde haar militaire ingenieur, Paul Ivy om het kasteel te ontwerpen en bouwen. Sir Walter Ralegh, gouverneur van Jersey, noemde het kasteel Fort Isabella Bellissima – de mooiste Elisabeth – naar deze koningin.

In de 16e en 17e eeuw groeide het kasteel. Bij het beleg van het kasteel in 1651 waren er meer dan 15 kanonnen. In 1783 waren er 84, waarvan de grootste 24-ponders waren. In 1804 waren er 62 kanonnen, waaronder 5 enorme 68-ponders.

De moeilijke bereikbaarheid van het kasteel (10 uur per etmaal is het pad naar het kasteel onder water) werd oorspronkelijk als een groot voordeel gezien. Toen de Fransen in 1781 echter tijdens de Slag om Jersey landden bij La Rocque en naar Saint Helier marcheerden konden ze de stad makkelijk innemen. De soldaten zaten immers vast op het kasteel. Om die reden werd daarna nog een extra fort op het vasteland gebouwd om Saint Helier te beschermen, Fort Regent.

In Elizabeth Castle was een garnizoen gelegerd tot 1923. Toen werd het verkocht aan de States of Jersey. Tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog kreeg het kasteel zijn militaire functie kort terug. De toen gebouwde bunker is nog op het kasteel te zien. In deze periode diende het kasteel ook als strafkamp voor Russische slavenarbeiders die hadden geprobeerd te ontsnappen van de andere kampen op het eiland. (Bron : Wikipedia)

Ook dit bezoek was de moeite waard.

Alleen het weer was vandaag soms een beetje de spelbreker. Het ene moment was het zomer, dan een halfuurtje herfst, dan terug zomer …

Ook voor morgen ziet het er niet veelbelovend uit: regen (niet extreem veel maar wel heel de dag) en wind (windkracht 5). Dat wordt waarschijnlijk een dagje Saint Helier.

De foto’s van de Jersey War Tunnels:

De foto’s van Elisabeth Castle:

Het fietstochtje